İşe iade davaları ne kadar sürede tamamlanır sorusu dava açmak isteyen işçiler için merak edilen bir sorudur. İş hukuku davaları söz konusu olduğu zaman İş Mahkemesi, işe iade davası 4857 sayılı İş Kanunu’nun maddesine göre belirlenir. Yargıtay tarafından davanın incelenmesi sonucunda 1 ile 3 ay arasında bir sürede kesin karara bağlanması beklenir. Bölge adliyelerinde bu süreç 2 ile 4 ay arasındadır. İş mahkemesinde ise davanın sonuçlanması 2 aydır. İş davalarının çok olduğu mahkemelerde süreç değişebilir. İşe iade davaları, yoğun olan mahkemelerde kısa sürede tamamlanamayabilir. Yerel mahkemede sonuçlanan dava işçi tarafından Yargıtay’a başvurularak temyize gidilir.

İŞE İADE DAVASI NE KADAR SÜREDE SONUÇLANIR? 2024

İlk derece mahkemelerinin ve bölge adliye mahkemelerinin iş yoğunluğu her geçen gün artmakta. Dolayısıyla davaların sonuçlanma süreleri de sürekli olarak uzamaktadır. Örneğin işe iade davası ne kadar ivedilikle sonuçlandırılır dense de, aynı anda on binlerce işe iade davası varsa ivedi olmanın da anlamı kalmamaktadır. Şu anda ilk derece mahkemeleri ortalama 1 yıl içerisinde işe iade davalarını sonuçlandırmaktadır. Ancak belirttiğimiz gibi sürenin kısalması ya da uzaması hem hakime hem de taraflara bağlıdır. İtiraz halinde dosyanın incelendiği bölge adliye mahkemelerinden ise kararlar ortalama 6-12 ay içerisinde gelmektedir. Sonuç olarak mevcut durumda işe iade davası ne kadar sürer sorusunun cevap ortalama 2 yıldır.

İŞE İADE DAVASININ SÜRESİNİ KISALTMAK İÇİN NELER YAPILABİLİR?

Birçok dava türünde olduğu gibi işe iade davalarının çoğunluğunda aslında dosya üzerinden karar vermek mümkündür. İvedi olmanın önemli olduğu bu tür davalarda dava ve cevap dilekçesinin ve delillerin eksiksiz sunulması sonucu araştırılması gerekli husus bulunmaması halinde dosya üzerinden karar verilmesi yerinde olacaktır. Bu usulün geliştirilmesi ile mahkemelerin duruşma yükü azalacağı gibi özellikle işçinin iş hayatı da daha iyi korunacaktır.

Davalı işverenden davanın hızlanması için çalışmasını beklemek yerinde olmaz. Ancak davacı, dava dilekçesini iyi hazırlamalı, derdini iyi anlatmalı, sunabildiği delillerin tamamını derhal sunmalı, çok sayıda tanık yerine konuya gerçekten tanıklık edebilecek kişilere delil listesinde yer vermelidir. Hukuki bilgiye sahip olunmadan açılan davaların kısa sürede sonuçlanmasını beklemek dayanaksızdır. Alelacele açılmış ve hukuki bilgiden yoksun davaların hızlı sonuçlanmasını beklemek bir yana, reddolmaması bile başarıdır.

İŞE İADE DAVALARI NASIL AÇILIR?

İşe iade davası, iş güvencesi altında çalışan işçinin iş sözleşmesinin geçersiz bir sebeple sonlandırılması ile açılan davalardır. İş kanununa göre fesih sebebi olmak zorundadır. Gösterilen sebep kanuni olarak geçerliliğe sahip olmalıdır. Kanuni olarak geçerliliği olmayan bir sebepten dolayı işçi işten çıkartılır ise fesih bildirim tebliğinden sonra 1 ay içinde dava açabilir. İşçinin bu süreyi aşması durumunda iş hukuku davası açılamaz. İş hukuku davaları arasında en çok görülen davalardan biri işe iade davalarıdır.

İŞE İADE DAVALARI NASIL SONUÇLANIR?

İşe iade davası ne kadar sürede tamamlanır dava sürecine bağlıdır. Davanın sonuçlanmasından sonra işveren işçiyi işe başlatmak zorundadır. Eğer işçi işyerine geri dönmezse mahkemenin belirttiği tazminatı işverene ödemek zorunda kalır. İşe iade davaları, kabul ya da ret sonucu alabilir. Davanın kabul edildiği durumlarda, 1 ay içinde işçi işine geri döner. İşveren işçiyi dava sonrasında işyerine almazsa, en az 4 aylık maaş ücretini ve diğer haklarının ücretini ödemekle yükümlü olur. Ayrıca işveren işçiye tazminatta öder. Duruma göre 4 ile 8 aylık bir süredeki tüm masrafları işveren karşılamak zorunda kalır.

İşe iade davası ret edilirse, yargılama giderleri, avukat giderleri gibi ücretleri işçi ödemek zorunda kalır. Karşı tarafın vekalet ücreti yine işçiye ödetilir. Bu davanın dışında, işçiye verilmeyen ihbar tazminatı, kıdem tazminatı ve diğer ihlal edilen hakları ile ilgili dava açılabilir. İşçinin kendi isteği doğrultusunda işten ayrılması ya da belirli sürelerde çalışmış olması durumlarında işe iade davaları açılamaz. İş mahkemeleri kanununa göre işe iade davası açmadan önce arabulucu ile görüşülmesi gerekir. Arabuluculuk bir dava şartıdır, arabuluculuk süreci tamamlanmadan dava açılması durumunda dava direkt reddedilir.

İşe iade davası ne kadar sürede tamamlanır sorusundan önce işçilerin yerine getirmesi gereken yükümlülükler bulunur. Dava talebinden önce arabuluculuk mecburidir. Arabuluculuk süreci olumsuz sonuçlanır, taraflar anlaşamaz ise dava açılabilir. Arabuluculuk son tutanağı ile dava açmak mümkündür. İşe iade söz konusu olduğu durumlarda arabuluculuk başvurusunda bulunmadan önce hukuki boyutu öğrenilmelidir. Aksi halde verimsiz bir arabuluculuk süreci söz konusu olur.

İŞE İADE DAVALARINDA KANUNİ VE UYGULAMADA Kİ SÜRELER

4857 Sayılı İş Kanunu hükümlerince işe iade davaları seri muhakeme usulüne tabi davalardır. Bunun anlamı davaların en kısa sürede bitirileceği anlamına gelmektedir. Gerçekten diğer dava türlerine oranla (Türk Hukukunda dava sürelerinin çok uzun olduğu düşünüldüğünde) işe iade davaları daha kısa sürede karara bağlanmaktadır. 6100 sayılı HMK ile getirilen bir yenilik olarak da bu davalar basit usule göre yapılmaktadır. Bu da sürenin biraz daha kısalacağı anlamını taşımaktadır.

4857 Sayılı İş Kanunu ilgili maddesinde davanın iki ay içerisinde sonuçlandırılacağı söylenmektedir. Karar temyiz edildiği takdirde de yargıtayın bir ay içerisinde kesin olarak karar vermesi öngörülmüştür. Fakat bu kanun hükmü emredici değildir. Bu sebeple uygulamada bu sürelerin çok üzerinde bir zamanda davaların karara bağlandığı görülmektedir.  Ortalama olarak işe iade davaları, yerel mahkeme dava aşaması 6 ay ile 1 yıl arasında değişmekte, Yargıtay ise bu davaları 3-9 arasında karara bağlamaktadır. Tabiki bu durum iş mahkemesinin yoğunluğuna, işten çıkarılma gerekçesine, eldeki delillere, tanıklara ve takip özenine göre değişmektedir.